Jeśli kiedykolwiek zadałaś sobie pytanie, dlaczego brakuje Ci pewności siebie, albo dlaczego innym wydaje się tak łatwo wierzyć w siebie, dążyć do najwyższych celów i odważnie podejmować wyzwania, a Tobie nie, to koniecznie przeczytaj ten artykuł. Pokażę Ci dokładnie, co ma wspólnego nasze dzieciństwo z poczuciem pewności siebie, oraz powiem Ci jak możesz zacząć budować pewność siebie.
Aby zrozumieć skąd problemy z pewnością siebie, musimy zagłębić się nieco w psychologię rozwoju człowieka. A dokładniej, do teorii przywiązania – innymi słowy, do modelu zajmującego się tym, jak wzorce relacji we wczesnym dzieciństwie wpływają na zachowanie przywiązania u dzieci i późniejszych dorosłych. Ponieważ nasze wczesne doświadczenia przywiązania mają wiele wspólnego z tym, jak my, dorośli, myślimy o sobie i innych. A to z kolei decyduje między innymi o tym, jak wygląda nasza pewność siebie.
Wiele badań mówi o tym, że dla bezpiecznego poczucia przywiązania, szczególnie w pierwszych latach życia, ważne jest, aby rodzice poważnie traktowali uczucia i potrzeby swoich dzieci i rzetelnie na nie reagowali. W ten sposób mali ludzie nie tylko otrzymują informację zwrotną na temat własnego zdrowia i uczą się dostrzegać własnych uczuć i potrzeb, ale są również w stanie rozwinąć następujące podstawowe przekonania:
- Nie ma porażek, są informacje zwrotne.
- Wszystko ze mną w porządku.
- Jestem wartościowa i wyjątkowa.
- Ludzie wokół mnie są godni zaufania i poważnie traktują moje potrzeb.
- To ja decyduję o tym, jak wpływa na mnie to, co myślą i mówią o mnie inni.
Bezpieczne poczucie przywiązania w pierwszych latach życia prowadzi do pomyślnego rozwoju poznawczego, elastycznego myślenia, pozytywnego i dojrzałego obrazu siebie, wyższego poczucia własnej wartości, świadomości własnych uczuć, potrzeb, słabości i mocnych stron. Osoby te zwykle stają się wrażliwymi dorosłymi. Ogólnie ludzie, którzy czują się bezpiecznie związani w swoich relacjach z rodzicami, stają się bardziej odpornymi psychicznie (o odporności psychicznej, mówię tutaj) i odnoszącymi sukcesy ludźmi. Nawet w wieku dorosłym częściej doświadczają relacji, w których czują się bezpieczni i doceniani. Oznacza to, że nadal będą zdobywać pozytywne doświadczenia: w związkach, życiu zawodowym, stylu życia i samokontroli. A te pozytywne doświadczenia wspierają stabilizację poczucia własnej wartości i pewności siebie przez całe życie. Pozytywny cykl wzmocnienia!
Ale jak rozwija się pewność siebie i poczucie własnej wartości u osób, które w dzieciństwie nie były w stanie doświadczyć bezpiecznej więzi z rodzicami lub innymi opiekunami?
Na grafice poniżej, przedstawiam cztery inne style przywiązania, które mają różny wpływ na doświadczenie i rozwój ludzi:
Bezpieczny Zdezorganizowany Unikający Lękowo-Ambiwalentny
Jak te style przywiązania są powiązane z późniejszą samooceną i pewnością siebie?
Prawdopodobnie słyszałaś, że twoje przekonania o sobie i innych wpływają na to, jak odnosisz się do siebie i innych. I na pewno słyszałaś już nie raz słowa: To, co dajesz, to też do ciebie przyjdzie. Oznacza to, że swoim zachowaniem masz zasadniczo wpływ na swoje doświadczenia, oczywiście często dość nieświadomie. Twoje doświadczenia utrwalają lub zmieniają Twój obraz siebie i innych. Widzisz, wszystko jest ze sobą powiązane.
Pokażę Ci jeszcze jedno.
Ta korelacja może wyjaśniać, dlaczego nasze doświadczenia z wczesnego dzieciństwa mają tak duży wpływ na to, jak ostatecznie postrzegamy siebie jako dorosłych, jak komunikujemy się z otoczeniem i jakie doświadczenia z tych sytuacji wyciągamy.
Te wszystkie małe elementy układanki współpracują ze sobą i jak odgrywają kluczową rolę w rozwoju Twojej pewności siebie.
Jak budować pewność siebie?
Sposobów pracy nad pewnością siebie jest wiele. Poniżej opisuję trzy sposoby, które nie są jedyne, ale są dobrym początkiem pracy nad zbudowaniem pewności siebie.
1. Pracuj nad akceptacją własnych wad i niedoskonałości.
Wszyscy je mamy, ale nie wszyscy je lubimy. Aby, nauczyć się samoakceptacji obserwuj siebie, swoje zachowania, myśli i emocje. Mówiłam o tym w podcaście – Jak obejść się z silnymi negatywnymi emocjami. Dowiedz się, dlaczego zachowujesz się tak, a nie inaczej. Jakie myśli, przekonania i emocje leżą u podstaw? Zanim zaczniesz coś zmieniać, leczyć, ulepszać zrozum i zaakceptuj siebie. Bo jeśli tego nie zrobisz, to pójdziesz w innym kierunku, czyli będziesz nadal ze sobą walczyć, wypierać swoje uczucia, zaprzeczać im. Taka sytuacja nie sprzyja budowaniu czegoś nowego.
2. Skup się na pozytywach.
Myślę, że za często po nie udanych próbach mówimy, o porażce a za rzadko o zdobytym doświadczeniu. Życie nie działa na zasadzie „malowania według liczb”. Nawet jeśli planujemy 10 kroków naprzód, jesteśmy przygotowani na wszelkie ewentualności i ciężko pracujemy, aby zrealizować nasze marzenie, cel, nikt nie gwarantuje nam, że odniesiemy sukces lub że osiągniemy nasz cel. Czasami to po prostu to nie działa. Ale to nie jest powód, by traktować to doświadczenie jako porażkę. Popatrz na tę sytuację z niewielkim dystansem. Po jakimś czasie zdajemy sobie sprawę, że nasze porażki nauczyły nas tego, czego potrzebowaliśmy, aby wygrać: doświadczenie życiowe.
3. Świętuj małe sukcesy
Rób listy rzeczy, które świadczą o Twojej wartości. Wzmacniaj i wspieraj siebie. Zapisuj swoje sukcesy, zwłaszcza te małe, bo ich jest więcej i ciągle sobie o nich przypominaj. Zbuduj silne przekonanie o tym, że jesteś wartościowym człowiekiem i naucz się doceniać siebie.
Zachęcam Cię również do przeczytania artykułu Strefa komfortu – czym jest i jak z niej wyjść.
Jak już doświadczysz tego, jak działa akceptacja – podziel się swoimi wrażeniami w komentarzach!
P.S Jeśli podobał Ci się mój wpis, lub dał Ci do myślenia i uważasz go za wartościowy to bardzo proszę: podziel się swoimi wrażeniami w komentarzach!